جشن مهرگان

درود

سرود جشن مهرگان و سروده‌های تنی چند از چکامه سرایان در مورد این جشن
ایرانی‌.آرتین

http://www.4shared.com/audio/SNA8xk2F/Sorude_Jashne_Mehregan.html

در شاهنامه ی فردوسی، جشن مهرگان، به پيروزی فريدون بر
«بيوراسب» (ضحاک) نسبت داده می شود. اين روايت بايد بسيار
كهن باشد. فردوسی، جريان آن را چنین می سرايد:

فريدون چو شد بر جهان كامكار ندانست جز خويشتن شهريار

به رسم كيان، تاج و تخت مهی بياراســت با كاخ شاهنشهــی

به روز خجستـــه، سر مهر ماه به سر، بر نهاد آن كيانی
كلاه

به فرمود، تا آتش افروختنـد همه عنبر و زعفـران
سوختند

مهرگان از ديد چكامه سرايان

از پس سده های پرآشوب، ايرانيان كه به آيين ها و جشنهای فرهنگی خود توجه
داشتند، به هر شكل، در پنهان و آشكار به برگزاری باشكوه آنها همت می
گماردند. از سده ی چهارم هجری به بعد نيز، شاعران و نويسندگان شعر و نثر
پارسی به اين جشنها روشنايی انداخته و در اين باره بسيار به گفتگو
پرداخته اند.

رودكی در شعر خود به جشن مهرگان چنين اشاره می كند:

ملكا جشن مهرگان آمد جشن شاهان و خسروان آمد

فردوسی می سراید:

بکرد اندر آن کوه، آتشکده بدو تازه شد مهرگان و
سده

این گونه سخن، نشان از آن دارد که برگزاری آیین مهرگان پیشینه ای دورتر
از روزگار هوشنگ، پادشاه کیانی دارد.

منوچهری دامغانی در ديوان خود می نويسد:

مهرگان آمد هان در بگشاييدش اندر آريد و تواضع بنماييدش

خوب داريد و فراوان بستاييدش هرزمان خدمت لختی بفزاييدش

قطران تبريزی می نويسد:

آدينه و مهرگان و ماه نو باشند خجسته هرسه بر
خسرو

عنصری:

مهرگان آمد گرفته فالش از نيكی مثال

نيک روز ونيک جشن و نيک وقت ونيک فال

سنايی:

گاه آن آمد كه باد مهرگان لشكر كشد

دست او پيراهن اشجار از سر بركشد

باغها را، داغهای عبريان بر برزند

شاخها را چادر نسطوريان بر سر كشد

و سرانجام سروده ی زيبای مسعود سعد سلمان:

روز مهر و ماه مهر و جشن فرخ مهرگان

مهر بفزا اي نگار مهر چهر مهربان

جام را چون لاله گردان از نبيد باده رنگ

وندر آن منگر كه لاله نيست اندر بوستان

----------