بازهوای وطنم ارزوست

 

استاد حشمت‏الله لرنژاد فرزند مرحوم حاج فتح‏الله درسال 1326 در شهر كرمانشاه محله‏ی علاف‏خانه به دنیا آمد. پدربزرگ ایشان دارای صدای خوبی بود. مرحوم حشمت هم صوت داودی خود را از پدر بزرگش به ارث برده بود. وی در سال 1343 در سنین 17 سالگی در اركستر رادیو كرمانشاه اولین ترانه‏ی خود را با شعری از شاعر گرامی یداله لرنژاد (شیدا كرمانشاهی)اجرا كرد و از همان زمان فعالیت رسمی خود را در عرصه‏ی هنر و موسیقی كُردی آغاز نمود. لرنژاد بیشتر به سبك استاد سیدعلی اصغر كردستانی، ‌علی مردان و طاهر توفیق می‏خواند و مدتها از تعلیمات مرحوم حسن زیرك خواننده‏ی نامی كُرد استفاده كرد و نیز از راهنمایی‏های آقایان محمود بلوری، محمود مرآتی، اكبر ایزدی، سیف‏اله نادرشاهی و مسعود زنگنه بهره‏ها برد.
سرودها و ترانه‏هایش به سبك‏های مختلف بود و تسلط كاملی در زبانها و لهجه‏های كردی، اورامی، سورانی، گورانی، بادینانی، شكاكی، لری و كردی كرمانشاهی داشت كه در آثارش این گویشها به خوبی مشهود است، در فن بداهه‏خوانی نادره‏ی روزگار بود. یك بار به مناسبت دهه‏ی فجر برای اجرای موسیقی به پالایشگاه خانگیران سرخس دعوت شده بود و در شب اجرا پس از هماهنگی معلوم شد كه گره‏ای در كار است، اما خودش فوراً ابتكار به خرج داد و بداهتاً در دستگاه شور(چپ كوك) كه بسیار مشكل است به نحو احسن سرود«بهشت زندگی» را اجرا نمود، كه این كار باعث حیرت خیلی از نوازندگان و تماشاچیان شد. وی نیز در خواندن ترانه‏های پاپ مهارت كافی داشت كه می‏توان به ترانه‏ی «خونه‏ی من تورم نیش زمونست» با آهنگ‏‏سازی منوچهر طاهرزاده با شعر كیومرث حیدری، و ترانه‏ی «خورشید میهن ما تو دست شب اسیره»ّ كه مضمونی سیاسی ـ اجتماعی داشت، اشاره كرد.

زنده‏یاد حشمت‏اله لرنژاد سالها هنر خویش را صادقانه به مردم ما پیشكش كرد و حدود بیش از 200 ترانه‏ی محلی را با گویش‏های مختلف اجرا كرد كه هركدام در یك برهه از زمان مورد توجه مردم قرار گرفت. آثارش همانند بهارستان سرسبز و با طراوتی است كه هیچگاه رنگ خزان به خود نمی‏گیرد.
در دستگاه‏های موسیقی ایرانی تبحر كاملی داشت و به گوشه‏های موسیقی محلی به خوبی آشنا بود. به شهادت دوستان و آشنایان حشمت نیازی به میكروفن نداشت، چرا كه اوج صدایی كه از دل سوخته‏اش به گلو می‏رسید حنجره‏اش راتسكین می‏داد و آنچنان رسا بود كه می‏شد ازپشت دیوارهای دور صدایش را شنید. او در بین دوستانی چون محمود مرآتی، اكبر ایزدی،علی ناظری و مسعود زنگنه و... هنر خود را به كمال رسانید.
از ترانه‏های بسیار معروف او می‏توان به «خداحافظ عزیزم»، «دلم زندانی درده»، «گلاریزان»، «ظالم ظالم»، «گلبانگ عاشقانه»، «رفیقانی طریقت » و ترانه‏ی بسیار زیبا و معروف «جشن شادی»اشاره كرد. سرود«بازهوای وطنم آرزوست»را برای اولین بار در ایران اجرا نمود، كه بسیار مورد استقبال مردم قرار گرفت و بعدها خوانندگان زیادی دركشورمان با اشتیاق این سرود را بازخوانی كردند. هم اینك این شعر به همراه نت آن بر آرامشگاه جاوادانه‏اش حك شده است.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی دامنه‏ی فعالیت‏های خود را گسترش داد و تا سال 1368 با صدا و سیمای مركز كرمانشاه همكاری داشت و جزء‌كسانی بود كه در زمان جنگ تحمیلی توسط مركز صدا و سیمای استان همراه گروهی از نوازندگان به سرپرستی مسعود زنگنه به مناطق و خط مقدم جبهه‏ها رفته و سرودهای حماسی از جمله«باز هوای وطنم آرزوست» و سرودهای بسیار زیاد دیگری را با عشق به ایران و اسلام خالصانه به رزمندگان پیشكش كرد. در سال 1367 كنسرتی را در تالار شهید بهشتی كرمانشاه به مناسبت سالگرد تأسیس رادیو كرمانشاه با اركستر صدا و سیما اجرا نمود، و از سال 1368 به بعد همكاری خود را با گروه مشتاق به سرپرستی سیاوش‏نورپور آغاز كرد ،كه حاصل آن اجرای كنسرت‏های متعددی در كرمانشاه و تهران و دیگر نقاط كشور بود. آخرین كنسرتش در فروردین 1374 در سازمان هواشناسی كشور بود. تمام برنامه‏ها و كنسرت‏هایش با موفقیت و استقبال با شكوهی اجرا می‏شد.
روانشاد حشمت‏اله لرنژاد مدت 25 سال به عنوان یك كارمند متعهد و صدیق در اداره‏ی هواشناسی انجام وظیفه نمود و علاقه‏ی زیادی به شهرش داشت كه نشانه‏ی این علاقه ،خواندن ترانه‏ی‏«كرماشان كرماشان» است كه با شور و شوق خاصی اجرا نموده است.
زنده‏یاد حشمت‏اله لرنژاد معتكف كوی دوست بود و سائل بی‏قرار درگاه آن یكتای عشق آفرین و نغمه‏های آواز او تضمیدی بود بر دردهای عشاق. مناعت طبع و علو همتش سبب بود تا هنرش را به بی‏هنران نفروشد. همیشه این شعر ورد زبانش بود كه:
نام نیكو گر بماند روزگار
به كز او ماند سرای زرنگار
وی ارادت و عشق خاصی نسبت به خاندان حضرت علی(ع) داشت و نوحه‏های زیادی را با لهجه‏ی كردی كرمانشاهی و فارسی به مناسبت شهادت حضرت امام حسین(ع) در استودیو صدا و سیمای كرمانشاه و حتی با حضور در دسته‏های سینه‏زنی و زنجیرزنی با صدای پرتأثیر خود خوانده است .(آقامی‏روـ شیرین شمامه‏ی نوبرم ـ اكبر رو اكبرم ـ یا علی امشب و ...و از این نوحه‌هاست .
شیدا می‏گوید:«نوحه‏های او با سوزی حسینی بر زبان می‏آمد و اگر صدای حشمت اثر و خاطره‏ای دارد ریشه در ایمان و اعتقاد عمیق او را دارد».
وی از اشعار پرمغز شعرای كُرد چون(طاهر بگ جاف، مولوی كرد، سید یعقوب ماهیدشتی) و خیلی‏های دیگر مخصوصاً برادرش شیدا كرمانشاهی كه یكی از شعرای به نام كرمانشاه است، استفاده می‏كرد. وی دارای سه فرزند، یك دختر و دو پسر می‏باشد كه حسام‏الدین فرزند بزرگ ایشان در زمینه خوانندگی فعالیت دارد .
زنده‏یاد استاد حشمت‏اله لرنژاد مروارید پرارج دریای موسیقی فولكلور كردی ،انسانی با صفا، وارسته و یك رنگ بود و اهل هیچگونه شكسته نفسی‏های ریاكانه نبود .عمری را در طلب لقمه‏های راز و جرعه‏ای نسیم تقرب به سر برد. سالها روح تعهد را در وجود مردم این دیار دمید . در بامداد روز شنبه 25 شهریور 1374 در اثر عارضه‏ی قلبی بود كه دعوت حق را لبیك گفت. فوت ایشان ضایعه‏ی جبران‏ناپذیر و اسفناكی بود بر پیكره‏ی موسیقی كردی ایران.