اگر صÙØÙ‡ را کامل نمی بینید روی لینک بالا کلیک کنید
3Ù€ جهيـزيÙ'ـه
مسئله بغرنج جهيزيÙ'Ù‡
همه كس ÙلسÙÙ‡ جهيزيÙ'Ù‡ را درك مى كند. دو همسر كه مى خواهند زندگى مشترك جديدى را آغاز كنند بايد ØدÙ'اقلÙ' وسائل زندگى داخلى را دارا باشند، وگرنه مجبورند سربار پدر Ùˆ مادر گردند كه اين موضوع هم مايه ناراØتى آنها است، Ùˆ هم استقلال زوجين را از بين مى برد.
لذا همه جا معمول است كه بستگان عروس، لوازم اوÙ'ليÙ'Ù‡ زندگى را همراه او به خانه داماد مى Ùرستد، Ùˆ در مقابل، داماد هزينه هاى ديگر عروسى، Ùˆ ØتÙ'Ù‰ بخشى از هزينه هاى جهيزيÙ'Ù‡ را (از طريق پرداختن مهريÙ'Ù‡ نقدى) پذيرا مى گردد، Ùˆ با اين همكارى Ùˆ هميارى مشكلات ØÙ„ مى شود.
ولى غالب مردم اين Øقيقت را Ùراموش مى كنند كه ØµÙ„Ø§Ø Ùˆ مصلØت دو همسر آن است كه زندگى را از جاى ساده اى شروع كنند Ùˆ اگر مى خواهند توسعه دهند اين كار تدريجاً صورت گيرد، مسلÙ'ماً كشيدن بار چنين زندگى آسانتر است، Ùˆ Ø±ÙˆØ Ù…ØبÙ'ت Ùˆ دوستى Ùˆ صÙا Ùˆ معنويÙ'ت در چنين زندگى ساده اى موج مى زند، Ùˆ ارزشهاى والاى اخلاقى در زير آوارهاى جهيزيÙ'Ù‡ سنگين دÙÙ† نمى شود.
ولى بيا Ùˆ ببين Ú†Ù‡ رقابتها Ùˆ چشم همچشمى ها، Ú†Ù‡ تجمÙ'Ù„ پرستيها Ùˆ Ú†Ù‡ خراÙات Ùˆ موهومات كه در اين مسأله ساده Ù†Ùوذ كرده است! گاه از ساليان دراز، Ù‡ÙŽÙ…Ù' Ùˆ غمÙ' پدر Ùˆ مادر دختر تهيÙ'Ù‡ جهيزيÙ'Ù‡ است، ØتÙ'Ù‰ از خوراك روز، Ùˆ شام شب، بايد بكاهند، تا يك جهيزيÙ'Ù‡ سنگين را تهيÙ'Ù‡ كنند، Ùˆ به Ø§ØµØ·Ù„Ø§Ø Ø¢Ø¨Ø±ÙˆÙ‰ خود را ØÙظ كرده، Ùˆ به پندار خود دخترشان را سربلند سازند!
در بسيارى از نقاط هنگام Ùرستادن جهيزيÙ'Ù‡ طى يك نمايش مسخره Ùˆ خنده دار قاÙله Øاملان جهيزيÙ'Ù‡ با يك دنيا سروصدا به راه مى اÙتد، چنان جار Ùˆ جنجالى برپا مى كنند كه نه تنها همسايگان، بلكه تمام Ù…ØÙ„ØŒ Ùˆ گاهى همه شهر با خبر شوند كه Ùلان كس Ùلان مقدار جهيزيÙ'Ù‡ براى دختر خود به خانه داماد Ùرستاده است، Ùˆ اين مايه Ùخر Ùˆ مباهات آنها است! در بعضى از مناطق هنگامى كه قاÙله Øمل جهيزيÙ'Ù‡ كار خود را تمام كرد، آنها را در اطاق يا اطاقهاى متعدÙ'دى در كنار هم مى چينند، Ùˆ به صورت موزه هاى تماشائى درمى آورند، Ùˆ از Ùاميل Ùˆ دوستان دعوت مى كنند كه به تماشاى اين موزه بيايند!
Ú†Ù‡ عادت شوم Ùˆ زشت Ùˆ رسم ناپسندى! بديهى است اگر جهيزيÙ'Ù‡ از نظر كيÙÙŠÙ'ت Ùˆ كميÙ'ت در Ø³Ø·Ø Ù¾Ø§Ø¦ÙŠÙ† باشد عرق شرمسارى بر چهره عروس Ùˆ كسان او مى نشيند، Ùˆ بگومگوها شروع مى شود، يكى طنز مى گويد، ديگرى پشت چشم نازك كرده Ùˆ با نيشخند مى گويد: انشاءاللÙ'Ù‡ مباركشان باشد! ديگرى از روى ترØÙ'Ù… مى گويد: اينها مهم نيست مهم آن است كه يكديگر را دوست بدارند!
Ùˆ اگر زياد باشد، باد به غبغب انداخته، به Ø´Ø±Ø Ú¯Ø³ØªØ±Ø¯Ù‡ اى درباره تهيÙ'Ù‡ هر يك از قسمتهاى آن پرداخته، Ùˆ زØماتى را كه براى تهيÙ'Ù‡ آن از بازارها به قيمتهاى گزاÙØŒ از سÙر مكÙ'Ù‡ Ùˆ زيارت سوريه، از Ùروشگاههاى درجه اوÙ'Ù„ Ùˆ منØصر به Ùرد كشيده اند، مى پردازند.
كسى نيست از اين اÙراد سؤال كند اگر جهيزيÙ'Ù‡ براى زندگى خصوصى عروس Ùˆ داماد تهيÙ'Ù‡ شده، نمايش آن بر ديگران Ú†Ù‡ معنى دارد! هد٠از اين نمايش مضØÙƒ Ùˆ بى معنى چيست! مگر ما هر وقت وسائلى براى خانه خود مى خريم ديگران را دعوت براى تماشا مى كنيم! بدبختانه گاه بگومگوها Ùˆ گله هاى مربوط به آن، سالها در ميان Ùاميل باقى مى ماند Ùˆ آثار شوم Ùˆ سوء٠آن در روØÙŠÙ'Ù‡ عروس Ùˆ داماد، Ø´ÙŽÙ‡Ù'د زندگى را در كام آنها شرنگ مى سازد. در Øالى كه مى دانيم ÙلسÙÙ‡ جهيزيÙ'ه، آغاز يك زندگى ساده Ùˆ آبرومند Ùˆ توأم با خوشبختى Ùˆ شادكامى است، نه مسابقه هاى زشت Ùˆ نمايشهاى مسخره Ùˆ شرم آور.
از همه بدتر اين كه، در چنان مجلسى Ùوراً مقايسه ها شروع مى شود Ùˆ جهيزيÙ'Ù‡ اين دختر Ùˆ آن دختر را با هم مى سنجند، اين مقايسه معمولا آتش كينه Ùˆ Øسد Ùˆ عداوت را در دل گروهى از Øاضران مى اÙروزد، Ùˆ Ù…Ùاسد ديگرى را به دنبال دارد، چراكه هميشه كار٠بد، زنجيروار كارهاى بد ديگرى را سبب مى شود.
جهيزيÙ'Ù‡ دختر گرامى پيامبر(ص)
Øال به سراغ «خانواده نمونه» برويم Ùˆ جهيزيÙ'Ù‡ ازدواج برترين زنان جهان با برگزيده ترين مردان تاريخ بعد از پيامبر اكرم(ص)رامورد توجÙ'Ù‡ قرار دهيم Ùˆ از آن الهام بگيريم.
در بØثهاى گذشته خوانديم كه تمام سرمايه مولاى متÙ'قيان(ع)براى مراسم ازدواج تنها پول زرهى بود كه به Ùرمان پيامبر(ص)آن را Ùروخت Ùˆ از آن «عطريات» Ùˆ «لباس» Ùˆ «جهيزيÙ'ه» Øضرت زهرا(س)تهيÙ'Ù‡ شد. قيمت اين زره به روايتى، سى درهم، Ùˆ به روايات ديگر 480 يا 500 درهم بود(28) Ùˆ با توجÙ'Ù‡ به اين كه «درهم» تقريبا نيم مثقال نقره مسكوك است، مجموع قيمت زره Ùˆ بهاى تمام وسائلى را كه به عنوان جهيزيÙ'Ù‡ تهيه كردند به آسانى مى توان Ù…Øاسبه نمود.
از روايتى استÙاده مى شود كه تنها يك سوم قيمت زره براى جهيزيÙ'Ù‡ مصر٠شد، Ùˆ از آن بخوبى برمى آيد كه تا Ú†Ù‡ Øد وسائل زندگى جديد اين دو زوج خوشبخت جهان بشريÙ'ت ساده Ùˆ بى آلايش Ùˆ دور از هرگونه تشريÙات بوده است.
صورت جهيزيÙ'Ù‡ بانوى اسلام(س) Ùˆ به Ø§ØµØ·Ù„Ø§Ø Ø±ÙŠØ² اقلام آن را نيز ارباب سير Ùˆ تواريخ نوشته اند كه مطالعه آن انسان را با عالمى از صÙا Ùˆ زهد Ùˆ وارستگى عجيب روبه رو مى سازد، كه عظمت Ùˆ شكوه بى نظير Ùˆ خيره كننده اش هر انسان آزاده اى را به خضوع در برابر آن وامى دارد.
صورت جهيزيÙ'Ù‡ اى كه ياران پيامبر(ص)با آن وجه مختصر براى يگانه دختر پيامبر(ص)تهيÙ'Ù‡ كردند به اين ترتيب بود:
1Ù€ يك Ùرش مصرى كه داخل آن پشم بود
2Ù€ يك سÙره چرمى
3Ù€ يك متÙ'كاى چرمى كه داخل آن لي٠درخت خرما بود
4ـ يك عباى خيبرى
5ـ يك مشك آب
6ـ چند كوزه
7Ù€ چند ظر٠و كاسه سÙالين
8ـ يك ظر٠براى آب و آب كشى (مطهره)
9ـ يك پرده نازك پشمى
اين بود مجموعه جهيزيÙ'Ù‡ زهرا(س) طبق روايت.(29)
هنگامى كه وسائل Ùوق را نزد پيامبر(ص)آوردند نگاهى به آن كرد Ùˆ گريست، سپس سر به سوى آسمان بلند كرد Ùˆ دعاى عجيبى كرد Ùˆ Ú¯Ùت: اَللÙ'Ù‡ÙÙ…Ù'ÙŽ بارÙÙƒÙ' Ù„ÙÙ‚ÙŽÙˆÙ'Ù… جÙÙ„Ù'٠آنÙيَتÙÙ‡Ùم٠الÙ'خَزَÙÙ(30) خداوندا به قومى كه غالب ظرو٠آنها سÙالين است، مبارك گردان!
دقÙ'ت در اين اقلام جهيزيÙ'Ù‡ عجيب Ùˆ تاريخى، Ùˆ دعائى كه پيامبر(ص)به دنبال آن Ùرمود، بسيار چيزها به انسان مى آموزد. عظمت Ùˆ شكوهى كه در اين جهيزيÙ'Ù‡ ساده نهÙته است، Ùˆ پيام Ùˆ الهامى كه به Ùرزندان اسلام در تمام قرون مى دهد، غيرقابل توصي٠است.
پيغمبر اكرم(ص)با اين كار مى خواهد درسى بزرگ براى تمام اعصار Ùˆ براى تمام نسلها به يادگار بگذارد، Ùˆ نشان دهد كه اسلام بر Ù…Øور تجمÙ'Ù„ پرستى Ùˆ رقابتهاى كمرشكن مادÙ'Ù‰ كه مايه صعوبت كار ازدواج، Ùˆ به تأخير اÙتادن برنامه جوانان، Ùˆ آلودگى اجتماع مسلمين مى گردد، نيست. اساس Ùˆ پايه كار، همه جا بر سهولت Ùˆ سادگى، Ùˆ وارستگى Ùˆ آزادگى، صÙا Ùˆ صميميÙ'ت استوار است.
آنچه پيامبر اسلام(ص) به عنوان نمونه Ùˆ سرمشق نشان داد نه تنها در مقياس امروز ساده Ùˆ بى تكلÙ'٠بود، بلكه در اجتماع آن زمان نيز بسيار ساده تلقÙ'Ù‰ مى شد، تا آنجا كه دنياپرستان آن عصر كه هنوز رسوبات «ارزشهاى جاهلى» در اعماق Ø±ÙˆØ Ùˆ جان تاريكشان بود، زهراى عزيز را بر اين زندگى ساده شوهرش سرزنش كردند، Ùˆ جوابى با آن عظمت را از پيغمبر اكرم(ص)شنيدند كه قبلا ذكر كرديم. اينها همه هشدارى است به آنها كه نه تنها روى قلم به قلم وسائل تجمÙ'لى جهيزيÙ'Ù‡ كه گاه بسيارى از آنها در تمام طول عمر هم يك بار مورد استÙاده قرار نمى گيرد، اصرار دارند، بلكه ØتÙ'Ù‰ روى ماركهاى مختل٠داخلى يا خارجى Ùˆ رنگ Ùˆ نقش Ùˆ نگار آنها نيز ØسÙ'اسيت آميخته با وسواس نشان مى دهند; آرى هشدارى است به همه آنها!
پيامبر اكرم(ص)با امكاناتى كه در آن زمان داشت، مى توانست وسائلى بسيار بهتر Ùˆ با ارزشتر از آنچه Ú¯Ùتيم براى تنها دخترش زهرا(س) Ùˆ تنها يادگار همسر Ù…Øبوبش خديجه، Ùˆ تنها يار Ùˆ ياور هميشگى اش على(ع)Ùراهم سازد، ولى مخصوصاً اين كار را نكرد، كه اگر مى كرد دستور جاويدان: «لَقَدÙ' كانَ Ù„ÙŽÙƒÙÙ…Ù' ÙÙ‰ رَسÙول٠اللÙ'ه٠اÙسÙ'ÙˆÙŽØ©ÙŒ Øَسَنَةٌ» ارزش خود را از دست مى داد.
عجب اين كه، گروهى از مسلمانان اين سخنان را مى شنوند، Ùˆ بى خيال از كنار آن بسادگى مى گذرند، Ùˆ گاه اسم اين بى اعتنائى را ضرورتهاى عصر Ùˆ زمان مى گذارند، ضرورتى كه آبرو Ùˆ ØيثيÙ'ت آنها در گرو آن است! در Øالى كه ضرورت بودن آن، «بهانه» يا «خيال» Ùˆ «توهÙ'مى» بيش نيست، مانند همه خيالها Ùˆ پندارها در صØنه زندگى كه:
از خيالى صلØشان Ùˆ جنگشان *** وز خيالى نامشان Ùˆ ننگشان
Ùˆ از همه مضØكتر اين كه، گاه براى تيمÙ'Ù† Ùˆ تبرÙ'Ùƒ در كنار مهريÙ'Ù‡ هاى سنگين چند ميليونى، مهريÙ'Ù‡ پانصد درهمى Øضرت زهرا(عليها السلام) را نيز ضميمه مى كنند! يا بعضى از قلمهاى جهيزيÙ'Ù‡ آن Øضرت را براى تأسÙ'Ù‰ به آن بزرگوار در كنار اجناس لوكس Ùˆ وسائل پر زرق Ùˆ برق Ùˆ گرانقيمت خود قرار مى دهند.
اين درست به آن مى ماند كه در كنار سÙره اى كه انواع غذاهاى رنگين داخلى Ùˆ خارجى، Ùˆ سنÙ'تى Ùˆ مد روز، در آن جمع است، مقدارى نان جو Ùˆ نمك هم قرار دهيم كه اين خوراك مولاى متÙ'قيان Ùˆ پيشواى آزادگان جهان، على(عليه السلام)است Ùˆ ما شيعيان Ùˆ پيروان مكتب او هستيم! چقدر اين كار كودكانه Ùˆ مسخره است!
من معتقدم بيرون آوردن بسيارى از پدران Ùˆ مادران تجمÙ'Ù„ پرست متعصÙ'ب از زير آوار تقليدها Ùˆ آداب Ùˆ رسوم غلط Ùˆ خراÙÙ‰ كار آسانى نيست. جوانان، اعم از دختران Ùˆ پسران كه Ø±ÙˆØ Ø¨Ù‰ آلايش ترى دارند براى سنÙ'ت شكنى، Ùˆ درهم كوبيدن آداب Ùˆ رسوم غلط آماده ترند، آنها بايد بپا خيزند Ùˆ اجازه ندهند سرنوشتشان بازيچه دست اين سنÙ'تهاى زشت، Ùˆ رقابتها Ùˆ چشم Ùˆ همچشمى هاى ويرانگر بزرگترها شود، Ùˆ صÙا Ùˆ صميميÙ'ت همسرانشان در آتش اين رسوم غلط Ùˆ غير منطقى بسوزد.
آنها بايد Øاكم بر سرنوشت خود شوند، Ùˆ دستهاى معمارانى را كه سنگ اوÙ'Ù„ زيربناى زندگى آنها را از اوÙ'Ù„ كج مى نهند، Ùˆ بعد از آن تا گنبد دوÙ'ار كج مى رود، از اين مسأله Øياتى كوتاه كنند، Ùˆ قولا Ùˆ عملا ثابت نمايند طرÙدار مهريÙ'Ù‡ هاى معقول، جهيزيÙ'Ù‡ هاى ساده، Ùˆ مراسم ازدواج بى تكلÙ'Ù Ùˆ آميخته با صميميÙ'ت Ùˆ صÙاى اسلام هستند.
پسران جوان بايد ثابت كنند رهروان مخلص راه اميرمؤمنان علىÙ' مرتضى(ع)مى باشند. دختران جوان نيز بايد ثابت كنند از زندگى زهراى مرضيÙ'Ù‡(س)بزرگترين شخصيت زن در جهان بشريÙ'ت الگو مى گيرند، Ùˆ به وسوسه هاى اين Ùˆ آن دل نسپرده، Ùˆ به دشمنى هاى در لباس خيرخواهى، توجÙ'هى نمى كنند; Ùˆ من به تأثير اين سخنان در جوانان بسيار اميدوارم.
اگر صÙØÙ‡ را کامل نمی بینید روی لینک بالا کلیک کنید
No comments:
Post a Comment