با سلام مقاله ای که اینجا اورده ام نگرشی جامع و بیطرفانه به پدیده رپ در ایران میکند. بد نیست که - با نگاهی خالی از واکنش- به این پدیده در ایران دوباره نگاه کنیم. با احترام هومن http://zamaaneh.com/music/2008/12/post_236.html
رپ فارسی در ایران تا حد زیادی یک جنبش زیرزمینی است. رپ فارسی به خاطر «مستهجنبودن» و «زبان عامیانه»اش در طبقهبندی از مصادیق سکولاریزم غربی، که در حال نفوذ در فرهنگ جوانان ایرانی است و مسئولان کشور آن را «تهاجم فرهنگی» خواندهاند، قرار گرفته است. طبیعت شورشگر، اشعار صریح، عشق به زنان زیبا، کاربرد زبان عامیانه و گرامر غلط در رپ از آن یک موسیقی ممنوع ساخته است. بنابراین بیشتر خوانندگان رپ ایرانی موزیکهای خود را از طریق کانالهای جایگزین توزیع میکنند . کانالهای سنتی توزیع زیرزمینی در ایران عبارتند از بازار سیاه و تلویزیونهای ماهوارهای که شبکهای را برای دسترسی مردم ایران به مد، اطلاعات، اخبار و موزیک غربی فراهم کردهاند. برای نسل جوانتر اینترنت جایگزین این کانالها شده است و به این وسیله از اواسط دهه نود جوانان ایرانی توانستهاند در دنیای آزادی بیان و ارتباطات، خواستههای خود را برآورده کنند، چیزی که با انقلاب سال ۱۹۷۹ از دست دادند. اینترنت بسیاری از هنرمندان رپ را قادر ساخته است که خود به عنوان توزیعکننده آثارشان عمل کرده و موزیک خود را به صورت قابل دانلود در سایتهای موسیقی، در اختیار طرفدارانشان در ایران و خارج از ایران قرار بدهند. آنها همچنین توانستهاند پلتفرمهایی جهت گفتوگو و بحث در مورد رپ در وبلاگها و مجلات آنلاین مانند Brainstrom و TehranAvenue.com ایجاد کرده و حتی از این طریق فستیوال سالانه موسیقی زیرزمینی آنلاین تهران را نیز برپا کنند.
اما هنوز مسائل مشخصی از جمله مسئله اجرای زنده وجود دارد که تنگناهای تناقضآمیزی را برای موسیقی زیرزمینی ایران ایجاد میکند. رپ بدون وجود جایگاهی که بتواند در آنجا به طور مستقیم با مخاطبان ارتباط برقرار کند چگونه میتواند امیدوار باشد که واقعا یک جنبش اجتماعی پیشتاز است؟ البته کنسرتهای غیر قانونی در جایگاههای مخفی اجرا میشوند، اما طبیعت غیر رسمی و بستهی اینگونه اجراها مانع از دسترسی هنرمندان رپ به تماشاچیانی بسیار پرجنب و جوش و زنده میشود. این مسئله سخت است که نوع به خصوصی از هنر که زاده فرهنگ خیابانی ایران شهرنشین است تنها در یک بستر غیر عینی و آنلاین بتواند آزادانه به وسیله طرفداران خود تجربه شود. با این همه اینترنت به عنوان شیوهای برای رپ فارسی آنلاین جهت دور زدن موانع دولتی، راهی محبوب و فعال برای ابراز خود از طریق موسیقی است. گذشته از مبارزه حکومت محافظهکار دینی با رپ، این هنر با حملات مستمر نخبگان موسیقی سنتی نیز مواجه است. مجید کیانی که فردی معتبر در موسیقی سنتی ایران است در مقالهای با عنوان «طبقهبندی جامع انواع موسیقی در ایران» که در وب سایت رسمی «خانه موسیقی» منتشر شده است، رپ را به عنوان نوعی موسیقی ایرانی به رسمیت نشناخته و رپ در این مقاله کاملا نادیده گرفته شده است. چنین انتقادات و مخالفتهایی که رپ فارسی چه به لحاظ قانونی و چه در عرصه موسیقی برتافته، او را مجبور کرده است که تنها به حوزه آنلاین روی بیاورد. در این گستره اما بهرهبرداری تجاری بسیار مشکل است، به همین دلیل خوانندگان رپ ایرانی اغلب مجبور شدهاند که موسیقیهای خود را از طریق سایتهای دانلود موسیقی به طور رایگان توزیع کنند. البته خوانندگان رپ در خارج از ایران الزاما با این مشکل مواجه نیستند و میتوانند موزیک خود را ضبط و از طریق مغازههای خرده فروشی توزیع کرده و به رقابت تجاری با سایر هنرمندان بپردازند.
نگاهی به صفحه گروه رپ «زد بازی» در ویکیپدیا تایید میکند که این گروه بیش از هشت میلیون دانلود آنلاین داشتهاند. بنابراین میتواند حدس زد که اگر گروههای رپ ایرانی قادر بودند که در ازای موسیقی خود بهایی را درخواست کنند، رپ فارسی میتوانست تحولی اساسی در موسیقی ایجاد نماید. تولد رپ فارسی در طول پانزده سال گذشته موسیقی زیرزمینی ایران علیرغم مخالفت شدید مسئولان کشور با هوی متال، راک کلاسیک، پانک، بیت عربی و آسیایی، جاز، اسید جاز، تکنو، دنس، رگه و رپ که در حال محبوبیت روزافزون میباشد و به سرعت توسعه یافته است. رپ فارسی در دهه نود به ظهور رسید و خواننده ایرانی، سندی، پیشگام شکل اولیه آن بود. رپ که بسیاری از خوانندگان ایرانی رپ امروز به عنوان «پاپ رپ» به آن اشاره میکنند، گونهای از موسیقی است که عناصر سبک شناختی مانند کلمات موزون به موازات موضوع و شیوه آوایی که بیشتر با پاپ ایران پیوستگی دارد را به کار میبرد.
رپ فارسی در طول چند سال گذشته در تجلی موسیقایی خود ارتباط و همکاری تنگاتنگی با مبادی نوع آفریقایی-کارائیبی داشته است. ایرانیان لس آنجلس، که بزرگترین اجتماع ایرانیان خارج از کشور را تشکیل میدهند، بسیار زیاد تحت تاثیر آن قرار گرفته و با سرمشق گرفتن از بتهای آفریقایی-آمریکایی با لباسهای آویزان و شل و ول و زنجیرهای بزرگ، اجرای رپ در مورد زنان، پول و مستی را آغاز کردند. آنها طرفدارانی در میان ایرانیان خارج از کشور که از نزدیک با هیپ هاپ و رپ آشنا بودند، یافتند، ایرانیانی که سالها از وطن دور بودند و بعضی از آنها ایران را تنها از طریق خاطرات پدر و مادرشان میشناختند. آنها در رپ فارسی نوعی احساس هویت را یافتند که میان بستر غربی و زبان شرقی آنها پل میزد. روایت فارسی رپ آمریکایی از طریق اینترنت به گوش ایرانیان در سرتاسر دنیا رسید و در این میان تنها مسئله زمان میان این گروه از ایرانیان و کسانی که در داخل کشور تجربه رپ را آغاز کرده بودند مطرح بود. امروز در ایران رپ فارسی به عنوان نوعی گزارش اجتماعی و نیز راهی برای قدرتیافتن از طریق ابراز وجود به کار میرود. رپ فارسی راهی است برای عمل متقابل در برابر قدرت و اقدام علیه تبعیض. رپ از آن جا که شامل تجارب روز به روز و طیف متنوع مسائل فرهنگی و سیاسی میشود، وسیلهای است که از طریق آن اصلاحات اجتماعی جوانان ایران را میتوان مورد بررسی قرار داد . شیوه تمرکز بر شعر در رپ، سخن حق را از اوج به سطح خیابانها میآورد، جایی که ریاکاری سیاسی و بیعدالتی اجتماعی لخت و عریان اتفاق میافتد. به این دلیل رپ در حال حاضر محبوبترین نوع موسیقی زیرزمینی ایران است. البته رپ فارسی مانند خویشاوند آمریکاییاش دارای طیف وسیعی از روشها است که از «گانگستا رپ» که در مورد مستی، مواد مخدر و زنان سخن میگوید تا گونههایی که دارای گرایشات سیاسی-اجتماعی بیشتری هستند را شامل میشود. نصیر مشکوری در مقالهای برای TehranAvenue.com سه نوع مشخص برای رپ فارسی شناسایی کرده است: ۱- «خوانندگان رپ خیابانی مانند هیچکس، زد بازی و پیشرو که ویژگیهای پرخاشگر و گانگستا رپ را برگزیدهاند. آنها دست به زبان عامیانه خیابان بردهاند تا صدایی بیابند که به وسیله آن از تابوهای اجتماعی سخن گفته و واقعیت تلخ زندگی مدرن شهری را به نمایش بگذارند.» ۲- «خوانندگان رپ متعهد که کمی از خوانندگان رپ خیابانی محافظهکارترند و در کارهایشان ارزشهای اخلاقی و آگاهیهای اجتماعی را ارائه میکنند. سخن این گروه قابل فهمتر بوده و دارای این پتانسیل هستند که راه گشاتر شده و صدای خوشبین نسل خودشان باشند. آنها به این ترتیب قادر خواهند بود بر ارزشهای فرهنگی تاثیر گذاشته و آنها را تغییر دهند. یکی از این گونه خوانندگان رپ، سالومه، اولین زن خواننده رپ ایرانی است.» ۳- «خوانندگان رپ تحت تاثیر هیپهاپ تجاری که تسلیم کاربرد جریان اصلی پاپ که از تفریح و سرگرمی فراتر نمیرود شدهاند. در این مورد میتوان به عنوان مثال به گروه Fa Terriotory اشاره کرد.» ۴- «خوانندگان رپ دور از وطن که منحصرا در خارج از ایران زندگی میکنند. گرچه این گروه اغلب در مورد مسائل ایران میخوانند، اما این مسائل بیشتر متاثر از هویت سرگردانی این گروه در خارج از کشور است. آنها موزیکی را پیش میبرند که از آن چه در ایران رخ میدهد فارغ و مستقل است. در این مورد میتوان به هنرمندانی مانند عرفان، داد و دیو اشاره کرد.» باید اضافه کرد که خوانندگان رپ گروه آخر غالبا به زبانهای دیگر غیر از زبان فارسی میخوانند. مثلا شیرعلی به زبان آلمانی و ریویل به زبان انگلیسی رپ اجرا میکنند، زیرا از این راه موسیقی آنها برای شنوندگان خارج از اجتماع ایران قابل فهمتر است و بالقوه میتواند شرایط و واقعیتهای مرتبط به شخصیت و هویت ایرانی را به مخاطبان جهانی منتقل کنند. البته من کاملا با چهارمین تعریف مشکوری موافق نیستم، چون بسیاری از خوانندگان رپ در خارج از ایران در مورد آن چه در کشور اتفاق میافتد آگاهی فراوانی دارند و تعهد فعالانه خود به امور جاری ایران را در رپ خودشان نشان میدهند. بعضی از آنها با شبکه زیرزمینی خوانندگان رپ در ایران ارتباط داشته و در خواندن با آنها همکاری میکنند (مانند ریویل و هیچکس و نیز شیرعلی و سالومه). بنابراین مرزبندی معین چهار گروه بالا گرچه برای توضیح تنوع رپ فارسی مفید، اما تا حدودی مبهم است.
--- On Sun, 1/18/09, ali hendiani <a_hendiani@yahoo.com> wrote: From: ali hendiani <a_hendiani@yahoo.com> Subject: Re: روح الله خالقی ، رپ و نوکران رپ در رادیو گلها To: khoda_896@yahoo.com Cc: "golha" <friends-of-radio-golha@googlegroups.com> Date: Sunday, January 18, 2009, 8:15 PM
دوستان گلها با سلام موسیقی رپ در اوایل دهه هفتاد میلادی حیات خودش را آغاز کرد و در آن زمان استاد روح ا... خالقی سالها بود که از دار دنیا رفته بوده اند و هیچ عقل سلیمی نمی تواند این اظهار نظر را به استاد خالقی مربوط سازد. مورد دیگر اینکه موسیقی که امروزه توجه نسل جوان ما را به خود معطوف ساخته انواع مختلف موسیقی است - البته اگر بتوان نام موسیقی را به این الودگی های صوتی نسبت داد ! - که یکی از ان موسیقی رپ و انواع دیگر آن موسیقی پاپ و جاز و راک و ... است. نکته پایانی اینکه کلکسیونر ها با توجه به علاقه شخصی نسبت به جمع اوری موسیقی دلخواه خود در طی سالیان دراز اقدام کرده اند حال اگر دوستی علاقه ای به در اختیار گذاشتن کلسکیون شخصی خویش نداشته باشد باید نوکر آن هم از نوع نوکر رپ گرایان خوانده شود. امیدوارم ما بتوانیم در سایه هم اندیشی به سطح فکری عمیق تر برای پذیرش انواع موسیقی باشیم با سپاس از وقت خوانندگان - هندیانی
--- On Sun, 18/1/09, mansoor sahraian <mansoorsahra@yahoo.com> wrote: From: mansoor sahraian <mansoorsahra@yahoo.com> Subject: Re: روح الله خالقی ، رپ و نوکران رپ در رادیو گلها To: khoda_896@yahoo.com Cc: "golha" <friends-of-radio-golha@googlegroups.com> Date: Sunday, 18 January, 2009, 5:22 AM
دوست عزیز متاسفانه گفتار و نقل قول شما از مرحوم خالقی مخدوش بوده وصحت ندارد0 در زمان شادروان روح اله خالقی ویدیو وهمچنین موسیقی رپ وجود نداشت که ایشان بخواهند به ان اشاره ای داشته باشد0 ایشان در گفتار و نوشته هایشان از این لحن و کلمات بکار نمیبردند0 بالاخره معلوم نشد که شما از نواب صفا نقل قول کرده اید یا استاد خالقی0 ودست آخر اینکه در نقل قول ها بویژه از بزرگان دقت کنیم0 با سپاس --- On Sat, 1/17/09, hadi capitan <khoda_896@yahoo.com> wrote:
From: hadi capitan <khoda_896@yahoo.com> Subject: Re: روح الله خالقی ، رپ و نوکران رپ در رادیو گلها To: friends-of-radio-golha@googlegroups.com Date: Saturday, January 17, 2009, 12:47 PM
با سلام دوست گرامی ، شمایی که فقط به جمع کردن کلکسیون می پردازید باید در مورد اول به شما عرض کنم که ایشان در کتاب قصه شمع صفحات230 و 231 و شما میتوانید به مطالعه کتاب بپردازید شما اگر واقعا علاقه به موسیقی ایرانی دارید و نه فقط کلکسیون ، احتمالا باید این کتاب نوشته اسماعیل نواب صفا را مطالعه کرده باشید . در مورد سوال دوم شما به هیچ عنوان نمی توانید آمار اعتیادی که در این سی سال و در پی همین بی فرهنگی که گریبا مردم را گرفته را با آمار اعتیاد پیش از آن یکی کنید در مورد آرشیو موسیقی باید عرض کنم که در حال جمع آوری آن به صورت یک فایل هستیم و آن را با قیمت اندک در اختیار ایرانیان قرار خواهیم داد و چه کنیم که برگ سبزیست تحفه درویش و از آن نی بیش نداریم و الا صد در صد بصورت رایگان در اختیار قرار می دادیم تا تمام ایرانیان از این نوای موسیقی اصیل ایرانی بهره ببرند در مورد خانم حمیرا من آن را برای شما مثال زدم تا بیشتر آگاه باشید ، میشد مثال زد نوای گرم گلپایگانی یا صدای دلنشین ایرج یا بنان و کاش عشق به موسیقی شما با مطالعه نیز همراه باشد و نه فقط جمع آوری کلکسیون . --- On Sat, 1/17/09, Hosein Torabi <firos19@yahoo.com> wrote: From: Hosein Torabi <firos19@yahoo.com> Subject: Re: روح الله خالقی ، رپ و نوکران رپ در رادیو گلها To: khoda_896@yahoo.com Cc: friends-of-radio-golha@googlegroups.com Date: Saturday, January 17, 2009, 10:34 AM
آقاي محترم در صورت امکان به سئوالات من جواب بدهيد: 1- آقاي خالقي اين سخنان را در کجا وچه زماني و....................لطفا مرجع يا رفرانس معرفي کنيد 2- اينکه درجوامع غربي که موزيک رپ از آنجا برخاسته آمار اعتياد و............بالاتر است يا در جوامعي چو ن ايران و افغانستان و پاکستان و.............3- شما خود چرا مانند سرکار خانم رويا و آقاي مهندس هنردان (که بدون شناخت از من چندين دي وي دي از آرشيويشان را در ترافيک تهران با وجود بيماري به فرزندم رساند تا به من برساند وبه احتمال زياد اين محبت را از ديگران نيز دريغ نداشته)و موريس و ناهد و جمشيديان که به بهاي تقريبا رايگان و بسياري ديگر که گنجينه موسيقيشان را بدون ادعاي هاي رايج درويشي که بيشتر به دکان شبيه است حاضر به قرار دادن در اختيار همه نيستيد؟ من آقاي شريعتي را نمي شناسم و حداقل اينست که ادعاي درويشي ندارند . نشناختن نيازهاي روحي رواني ديگران هميشه ما را به بيراهه ميبرد به همين علت من با اين سنم نمي توانم از علايق جوانترها با خبر شوم.حتي با شما اگر از طرفداران خانم حميرا هستيد و چنانچه از نسل من يعني بالاي 50 سال باشيد اختلاف سليقه دارم و جز 2-3 آهنگ ايشان را هرگز نپسنديده و نمي پسندم اما علم و اخلاق حکم مي کند که به سليقه شما احترام گذشته و........................در حاليکه نه در سخنان شما و نه چنانچه آن سخنان از آقاي خالقي باشد در آن اين احترام را نمي توان مشاهده کرد که اميدوارم اشتباه از من باشد.درضمن با علاقه وافري که به موزيک پاپ دارم ترجيح مي دهم در اين گروه همانطور که از نامش پيداست آهنگ هاي جاودان گلها که خريد يا دانلود آنها امکان پذير نيست رد و بدل شود که امروزه با يک جستجوي ساده به تقريبا تمام آهنگ هاي پاپ دسترسي آسان است.با پوزش فراوان بنده پير خراباتم که لطفش دائم است --- ورنه لطف شيخ و زاهد گاه هست و گاه نيست.حافظ --- On Sat, 1/17/09, hadi capitan <khoda_896@yahoo.com> wrote: From: hadi capitan <khoda_896@yahoo.com> Subject: روح الله خالقی ، رپ و نوکران رپ در رادیو گلها To: friends-of-radio-golha@googlegroups.com Date: Saturday, January 17, 2009, 6:30 PM
در ابتدا میخواهم نظر استاد روح الله خالقی را در مورد رپ برای شما بگذارم و سپس در انتها خواهمتان گفت : استاد روح الله خالقی : ]...روزگاری،موسیقی،پیامی از بهشت بود و مرهم نهنده زخم های درونی و آرامش دهنده روح و جان.آهنگ،لذت بخش بود و پیام(کلمات)امیدوار کننده و تسلی دهنده،ولی این روزها،این پیام بهشتی،هم مسخ شده و در سرازیری فساد و وقاحت افتاده و فریادرسی هم نیست. سالها،ما از وقیح بودن و شرم آور بودن آهنگ ها و پیام های (راک اند رول)شکوه میکردیم،حال موسیقی نفرت انگیز(رپ)وپیام شرم آور آن،مثل اجل معلق از راه رسیده و خواننده و شنوده هر دورا،ملوث کرده است. ویدئوهای موسیقی رپ یک راست،از دوزخ می آیند و پیام تحریک کننده وکلمات وقیح و کثیف آن،بهمه چیز شباهت دارد،غیر از موسیقی.موسیقی رپ فحاشی است،نه هنر،فاحشگی است نه زیبایی.....پیام توهین آمیز و رکیک و ابلیسی را بر بال ویدئو در سراسر دنیا پخش می کنند. در لوای آزادی گفتار و در زیر ماسک آزادی قلم،میلیون ها بجیب میزنند و جوانان ساده لوح و ساده دل و تاثیر پذیر را بخاک سیاه مینشانند و این جوان را معتاد،قاتل و.... تحویل جامعه می دهند. پیام خیلی از آهنگ سازان و تنظیم کنندگان رپ مخوف و غیر انسانی است.در این زباله دانی(رپ)همه نوع متاعی یافت میشود.از تحریک به کشتن پلیس و اقلیت ها گرفته تا وقیح ترین توصیف و شرم آور ترین فعالیت های غیر عادی سکسی و توهین به زنان را میتوان در این ویدیو های متعفن و ابلیسی یافت و خون گریست. ......بدون شک در تاریخ موسیقی و هنر،سابقه ندارد که گروهی بی حیا و اغلب بیسواد،اینطور دنیای موسیقی را آلوده و ملوث و زخمی کرده،رکیک ترین اشعار را بخورد توده ها داده و میلیون ها به جیب بزنند. حال که نظر استاد روح الله خالقی را در مورد رپ خواندید ، بدانید و آگاه باشید ، اینجانب با توجه به علاقه مندی و عشق فراوانی که به موسیقی اصیل ایرانی دارم به مرور در حال جمع آوری آرشیوی از موسیقی اصیل ایرانی از ابتدا تا کنون می باشم ، اما عده ای از نوکران رپ که بر خود شهرت آرشیو دار موسیقی گلها یا کلکسیونر موسیقی ایرانی برگزیده اند ، با جمع کردن این آرشیو و گذاشتن آن در صندوقچه خود و سه قفله کردن درب آن ، چنان نوکری موسیقی رپ را می کنند که اینک از در و دیوار شهرها و روستاها و از باند ماشین های مدل بالا و مدل پایی به جای نوای گرم حمیرا و صدای ویالون یاحقی ، عربده کشی و فریادهای ناهنجار غربی رپ به گوش می رسد . اینان بیش از آنانی که موسیقی رپ را توسعه می دهند به موسیقی رپ خدمت می کنند تا هر چه سریعتر تیشه های رپ ریشه ی موسیقی ایرانی را بخشکاند ، کاش هر چه زودتر چشمهای خود را باز کنند و اگر علاقه مند به موسیقی ایرانی هستند ، هر چند رایگان به پخش و توسعه آن بپردازند ، به امید آنکه روزی این کبکان نوکر رپ سر خود را از برف برون کنند و چشم خود را بروی واقعیت بگشایند و آنها نیز کمکی به توسعه موسیقی ایرانی نمایند . حق
| | | | | Get your new Email address! Grab the Email name you've always wanted before someone else does! |
No comments:
Post a Comment