بیست و دومین سالمرگ استاد بنان

بیست و دومین سالمرگ "صدا مخملی"

 

استاد "غلامحسین بنان"در سال ۱۲۹۰ در تهران متولد شد.پدرش كریم خان بنان الدوله نوری و مادرش دختر شاهزاده محمد تقی میرزا ركنی(ركن الدوله) برادر ناصرالدین شاه یا پسر محمد شاه قاجار بود. مادرش پیانو را بسیار خوب می نواخت و پدرش كریم خان بنان الدوله، فرزند میرزا الله مستوفی از صدایی خوش بر خوردار بود.او در نوجوانی به مكتب «مرتضی نی‌داوود»نوازنده تار راه یافت. وی آواز را بعدها نزد «ضیاء الذاكرین» و «ناصر صیف» به روش آموزش سینه به سینه ادامه داد .
سال‌ها بعد به دعوت «روح ا... خالقی» نزد «صبا»رفت تا به جمع خوانندگان مكتب «وزیری» بپیوندد.
كم كم آوازهای «بنان»در رادیو شهرت زیادی بین مردم كسب كرد و هنرمندان بزرگ رادیو كه بیشتر از شاگردان «صبا»بودند با ساخت قطعاتی،همكاری خود را با او آغاز می‌كردند.
همچنین هنرمندان بزرگی مانند «جلیل شهناز» و «حسن كسایی» در جواب آواز با او همكاری می‌كردند.
بسیاری از آوازهای بنان را پیانو و ویلن همراهی می‌كردند.وقتی بنان به میانسالی رسیده بود خوانندگان زیادی وارد رادیو شده بودند كه از نظر ظرافت و دقت در شكل ارائه موسیقی و كلام گاهی با او برابری می‌كردند كه در میان خوانندگان مرد می‌توان به «حسین قوامی» و«محمدرضا شجریان»كه خود بهره گرفته از «بنان» بودند، اشاره كرد.
«بنان» در سال ۱۳۳۶ در یك سانحه رانندگی چشم راست خود را از دست داد كه این اتفاق تاثیر شدیدی در روحیه او گذاشت به طوری كه پس از این ماجرا دچار افسردگی شد ولی همچنان به كار خود ادامه می‌داد. دوره حیات این خواننده مصادف با آخرین سال‌های زندگی خوانندگان كهنسال قاجار تا خوانندگان پس از انقلاب بود كه در راس آنها شجریان قرار داشت.

      

پس از مرگ او «پری بنان» همسرش به احترام ساعت‌های خانه «بنان»را متوقف كرد.
مهارت شگفت‌انگیز بنان در تلفیق شعر و آواز و استادی او در اجرای ظرایف آواز ایرانی از او چهره‌ای ماندگار در موسیقی اصیل ایرانی ساخته‌ است.

 

                                   

۲۲سال از درگذشت استاد غلامحسین بنان گذشته است اما همچنان سیر موسیقی آوازی ایران رو به افول است.
موسیقی آوازی ایران آسیب پذیرترین حوزه موسیقی ایرانی است و به همین علت هم هست که پس از درگذشت خوانندگان برجسته ای چون بنان،تاج اصفهانی،ادیب،اقبال آذرو...هنوز هیچ جایگزینی برای این سبک های متفاوت به وجود نیامده است و به نظر می رسد بار موسیقی آوازی ایران تنها بر دوش استاد شجریان قرارگرفته است.
شاید شرایط و اقتضائات روزگار،نبود آموزش کلاسیک،بالارفتن سرعت زندگی ومسائلی از این دست را بتوان ازمهمترین عوامل افت و افول موسیقی آوازی ایران را برشمرد اما عامل مهم دیگری هم هست که به مدیریت کلان موسیقی کشور و بی توجهی دستگاه ها و نهاد های موسیقایی به اهمین آواز در موسیقی ایرانی باز می گردد.
هشتم اسفند،بیست و دومین سال درگذشت استاد غلامحسین بنان است؛او از استادان بلامنازع موسیقی آوازی ایران به شمار رفته و آثار او قطعا از ماندگارترین آثار موسیقی آوازی ایران محسوب می شو؛بنان نه تنها در آواز قدیمی و کلاسیک ایران استاد بود، بلکه در نغمات جدید و مدرن ایران نیز تسلط کامل داشت. تصنیف زیبا و روح پرور «الهه ناز» او بهترین معرف این ادعا می باشد.
غلامحسین بنان از ابتدا در برنامه های گلهای جاویدان و گلهای رنگارنگ و برگ سبز شرکت داشته که ره آورد این همکاری ها دهها برنامه گلهای جاویدان، گلهای رنگارنگ و برگ سبز می باشد.و برنامه های متعدد و گوناگون دیگری که از این خواننده بزرگ و هنرمند به یادگار مانده است.

سرانجام استاد بنان در ساعت ۶:۴۵ بعد از ظهر هشتم اسفند سال ۱۳۶۴ به علت ناراحتی دستگاه گوارش در بیمارستان ایرانمهر به دیار باقی شتافت. روحش شاد

گفتنی است پیکر استاد بنان در بقعۀ متبرکۀ امامزاده طاهر کرج و در جوار بیش از ۷۰ تن دیگر از هنرمندان و نویسندگان نامی ایران زمین همچون حبیب اله بدیعی،مرتضی حنانه ،هوشنگ گلشیری ، احمد شاملو ، دلکش ،احمد عبادی،تقی ظهوری، پوران ،آغاسی ، قوامی ،احمد محمود(اعطاء)، وزیری،محمود مشرف(م .آزاد)،استاد بهمن علاءالدین(مسعود بختیاری) و... به خاک رفته است.