با سلام متشکرم از لطف دوستان و به خصوص سرور عزیز جناب جمشیدیان. یک مقاله دیکر راجع دیوان بلخ. هومن قضاوت و داوري بايد مبتني بر اصول عدالت و رعايت كمال بي نظري باشد. اگر به ترازوي عدالت كه در سالن دادگاه جنايي كاخ دادگستري تهران نصب است نگاه كنيم ملاحظه مي شود كه نگهدارندۀ شاهين اين ترازو داراي چشماني اعمي و نابيناست. در واقع اين معني افاده مي شود كه عدالت كور است و در مقام قضا تنها نور حقيقت به آن روشني مي بخشد. بديهي است اگر جز اين باشد يعني چشم قاضي به دوستان و بستگان افتد و گوش قاضي هر ندايي را پذيرا شود آن چنان ديوان و دارالقضا سالبه به انتفاي موضوع خواهد بود و آن را به ديوان بلخ تشبيه و تمثيل مي كنند. شهر بلخ كه امروز جزء كشور افغانستان است سابقاً از مهمترين بلاد خراسان بزرگ بود و قبل از ظهور اسلام در آنجا پيران بودا و زردشت هر يك كانوني داشتند و سرزمين بلخ را به اين ملاحظه مقدس و گرامي مي شمردند. پس از پيدايش دين اسلام باز هم شهر بلخ نام و عنوان داشت چنان كه آنجا را قبة الاسلام و ام البلدان و دارالملك مي ناميدند و شخصيتهاي نامداري چون مولانا جلال الدين محمد مولوي و ابوشكور و شهيد بلخي و قاضي حميدالدين صاحب مقامات حميدي و ابوعلي سينا و ناصر خسرو قبادياني متخلص به حجت و صدها عالم و فاضل و دانشمند ديگر از آنجا و آباديهاي اطرافش برخاستند. شهر بلخ در آن عصر و زمان به قدري عظمت داشت كه تنها از طبقۀ فضلا و دانشمندان، پنجاه هزار كس در آن جاي داشتند. «در معموري به مثابه اي رسيده بود كه در نفس شهر و قراء، هزار و دويست موضع نماز جمعه مي گزاردند و هزار و دويست حمام كدخدا پسند در آن نواحي موجود بود.» براي آنكه ريشۀ تاريخي ضرب المثل ديوان بلخ بهتر روشن شود فقط دو نمونه از قضاوتهاي مضحك و دور از موازين عقل و انصاف قاضي موصوف را ذيلاً مي نگارد: روزي زني به محضر قاضي بلخ آمد و از شوهرش به تفصيل شكايت كرد كه بخيل و ممسك است، خرج خانه نمي دهد، بد اخلاق است و با او سرياري و سازش ندارد. قاضي سخنان شاكيه را به دقت گوش مي كرد ولي بدون تأمل و تفكر مرتباً سرش را تكان مي داد و مي گفت:«حق با شماست!» زن با رضايت و خشنودي از ديوان بلخ خارج شد و اميدوار بود كه حكم قاضي به نفع او و عليه شوهرش صادر خواهد شد. دير زماني نگذشت كه شوهر زن شاكي به ديوان بلخ آمد و از همسرش به گناه آنكه علاقه به زندگي زناشويي ندارد و پر توقع و پر افاده است داستانها گفت. قاضي احمد حنفي اين مرتبه با قيافۀ اندوهگين سخنان مرد شاكي را شنيد و در فواصل صحبت شاكي با بيان فصيح مي گفت:«حق با شماست! حق با شماست!» همسر قاضي كه در كنار پنجرۀ اطاقش شاهد اين صحنۀ مضحك و تصديق بلاتصور از طرف شوهرش بود به محض آنكه شاكي از دارالقضا خارج شد به درون رفت و مشت محكمي بر فرق شوهرش كوبيد و گفت:«اي نفهم احمق، اين چه نوع قضاوت است كه مي كني؟ در كدام يك از محاكم و محاضر قضايي دنيا سابقه دارد كه قاضي روي اظهارات مدعي و مدعي عليه، رأي مشابه دهد؟ آيا هيچ مي داني كه آن زن شاكيه همسر اين شاكي بوده است؟» قاضي كتك خورده نيشخندي زد و در جواب همسر خشمگين گفت:«حق باتست! تو هم درست مي گويي!» در واقع جناب قاضي با اين سه رأي مشابه نشان داد كه در فرهنگ ديوان بلخ ميدان حق و حقيقت آن قدر وسيع است كه مي توان عارض و معروض و شاكي و مشتكي عنه را با هم در آن جاي داد! --- On Wed, 5/13/09, Mehdi Jamshidian <mehdi_jam86@yahoo.com> wrote:
|
گلچين از بهترين گروهها و سايتهاي اينترنتي. همه چيز از همه جا
Wednesday, May 13, 2009
Re: Fw: ديوان بلخ
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
آرشیو مطالب
-
▼
2009
(4582)
-
▼
May
(513)
- [erfanISLAMI] ::Ahmadinejad will reveal names of c...
- درخواست
- Fw: 88-2-13 Golha List
- Re: 88-2-13 Golha List
- [erfanISLAMI] ::: Mohem :::
- Golhaye Rangarang 488 va 571
- [erfanISLAMI] Shia Daily News ::: 11 Khordad 1388 ...
- سلام بر همه دوستان اگر کسی آهنگ قدیمی سیما بینا ...
- درخواست 2 اهنگ یا برنامه بسیار عالی از استاد محمود...
- با عرض سلام. دوستان عزیز تقاضای قطعاتی دردستگاه ه...
- 88-2-13 Golha List
- RE: چند برنامه از برگ سبز و تكنوازان
- چند برنامه ديگر
- [yaghin] Fwd: حافظ در شوراي حل اختلاف
- [yaghin] Fwd: Iman
- Re: تصنیف نامه ای برای تو
- [erfanISLAMI] Shia Daily News ::: 04 Khordad 1388 ...
- [erfanISLAMI] Shia Daily News ::: 10 Khordad 1388 ...
- نامه ای برای تو
- گلها
- فروب بندر یا ماهیگیر از کوروش یقمایی
- Re: اضافه شدن چند آلبوم جديد به پيوند
- baz ham soal ?
- [erfanISLAMI] *SuperHafezeh*:Yadgiri Englisi dar 1...
- قدرداني
- Tar & Daf at Hafezieh
- Fw: salaam
- اضافه شدن چند آلبوم جديد به پيوند
- [erfanISLAMI] Nasrallah: Hezbollah Faces New & Dan...
- [yaghin] Fwd: FW: !!!!!!تبليغات انتخاباتي شیطان
- [yaghin] Fwd: FW: خطرات استفاده از کولر خودرو
- RE: برنامه گل ها
- [yaghin] Fwd: FW: 60's 70's 80's !!!
- RE: چند برنامه از برگ سبز و تكنوازان
- [yaghin] Fwd: FW: شاد باش [1 Attachment]
- Re: رهروان آزادی -مقاله موشح
- Fw: نوایی-دریا دادور
- تشکر
- [erfanISLAMI] Tasviri az Koocheye BANIHASHEM
- Fw: استاد شجريان - سوره بلد
- RE: استاد شجريان - سوره بلد
- [yaghin] A Troubled Plane With A Skillful Pilot (r...
- گلهای صحرایی، برنامۀ شمارۀ 17 - سیما بینا
- [erfanISLAMI] *SuperHafezeh*:Yadgiri Englisi dar 1...
- [yaghin] Fwd: FW: coffee [1 Attachment]
- [yaghin] FW: koozeye shekaste [1 Attachment]
- [yaghin] Fwd: FW: interest [1 Attachment]
- [yaghin] FW: ZENDEGI [1 Attachment]
- [yaghin] Fwd: استعداد رياضي !؟!؟ [1 Attachment]
- [yaghin] FW: سیر تکاملی تیپ در ایران !!
- [yaghin] tanze modiriati
- [erfanISLAMI] ::IRI marks demise anniv. of Hazrat ...
- ترانۀ خدا تو را نگهدار _ ویگن
- استاد شجريان - سوره بلد
- برگ سبز، برنامۀ شمارۀ 200 _ الهه، ملوک ضرابی و دیگ...
- گر ز حال دل خبر داری بگو
- نوایی-دریا دادور
- موسیقی ملی
- Marzieh-albums2 چهار ترانه جدید از مرضیه
- برگ سبز، برنامۀ شمارۀ 174 _ گلپا
- Re: درخواست
- Re: سخنی کوتاه با درویش مهربان
- Fw: Re: داغ دوستى - همايون شجريان
- Re: Re: داغ دوستى - همايون شجريان
- ترانۀ دوستت دارم _ روانشاد سوسن
- Re: داغ دوستى - همايون شجريان
- ترانۀ شبگرد با آواز سرهنگ زاده
- [yaghin] only iran [1 Attachment]
- ازتمامی دوستان عاشقان شعر و موسقی و ادب به خاطر آ...
- Fwd: وبلاگ بزم گلها آپدیت شد
- RE: برنامه گل ها
- چند برنامه از برگ سبز و تكنوازان
- Paradox of our time!
- Fwd: دوباره مزاحم...
- وبلاگ بزم گلها آپدیت شد
- Fwd: نصرت رحمانی
- golhaye Rangarang Barnameh 458 Ahdieh va Ghavami
- [erfanISLAMI] Ayatollah Bahjat be che kasi ra'y mi...
- Re: Re: داغ دوستى - همايون شجريان
- golha
- گلهای رنگارنگ 539 الهه گلپا
- Fwd: [yaghin] Fwd: Fwd: FW: چهکسی جای چه کسی نشسته؟
- Re: Fw: Re: داغ دوستى - همايون شجريان
- ادامه شعر
- Re:Re: داغ دوستى - همايون شجريان
- [erfanISLAMI] *SuperHafezeh*:Yadgiri Englisi dar 1...
- [erfanISLAMI] امام حسين عليه السلام از مادرش ميگويد
- Re: خانۀ شعر کهن
- نصرت رحمانی
- Poozesh az doostan, ta yek hafteh digar bar migard...
- گلهای رنگارنگ شماره 544
- Fw: Re: داغ دوستى - همايون شجريان
- [yaghin] Fwd: بهجت [1 Attachment]
- [yaghin] Fwd: Fwd: FW: چهکسی جای چه کسی نشسته؟
- تصنیف نرگس مست _ روانشاد بانو قمرالملوک
- برنامه گل ها
- [yaghin] Fwd: FW: پليس دروغگو
- [yaghin] Fwd: FW: چهکسی جای چه کسی نشسته؟
- [yaghin] Fwd: Fwd: FW: Indian Ceremony !!! (video)
- [yaghin] FW: تصاويري از سانحه باورنكردني
-
▼
May
(513)
No comments:
Post a Comment